Strzelcy Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Sejm Czteroletni postanowił powołać Strzelców, nową formację w piechocie na wzór armii austriackich i pruskich. Strzelcy w przeciwieństwie do infanterii uzbrojonej w karabiny gładko lufowe nie walczyli w szyku linearnym. Po dotarciu w szyku zwartym do miejsca rozpoczęcia ataku , strzelcy rozsypywali się w luźną tyralierę na przedpolu regularnej infanterii. Prowadzili ogień celowany**, koncentrowali się gównie na oficerach i podoficerach*. Takie formacje rozpowszechniły się w połowie XVIII w. u naszych zachodnich i południowych sąsiadów. Gwintowana lufa powodowała ruch obrotowy kuli powiększył się zasięg celnego strzału i donośności zwykłego gładko lufowego karabinu. Oznaczało to, że strzelec celnie niszczył przeciwnika pozostając poza jego zasięgiem. Sztucery miały jednak poważną wadę, był to długi czas wbijania stęplem kuli owiniętej we flejtuch** *drewnianym młotkiem. Polskie sztucery nie posiadały długich bagnetów dlatego strzelcy dodatkowo posiadali tasaki i pistolety. Sztucery były produkowane w Kozienicach w manufakturze królewskiej od 1788roku. Lufa kalibru 16,4 mm była ośmiograniasta z zewnątrz i posiadał siedem prawoskrętnych bruzd ****. Celownik składł się z regulowanej szczerbinki i kulki na końcu lufy. Zastosowano w nim zamek typu francuskiego wyposażony w przyspiesznik spustu aby wyeliminować poruszenie spowodowanie spustem prostym. Kolba wykonana z drewna orzechowego z szyjka, stalowym trzewikiem, przykładem policzkowym, pojemnikiem na skałki w kolbie. Broń waży 3,87 kg, długość 1099mm i dobrze leży w ręku.
W strategii Rzeczpospolitej Obojga Narodów przydzielani byli do kompani piechoty. Niestety nie było ich dużo, wg różnych ocen ok. 1000 żołnierzy. Strzelcy walczyli w 1792r. pod Zielińcami i Dubienką.
Mundur strzelców był typu polskiego złożony z zielonej kurtki z seledynowymi wyłogami trzymanymi siedmioma złotymi guzikami taki też kołnierz na stójce. Spodnie zielone koloru mięty i seledynowymi lampasami , wpuszczone do wysokich butów na ¾ łydki. Zamiast czapki kapelusz z paskiem, na kapeluszu taśma w odcieniach zieleni służąca do maskowania zielonymi gałązkami. BYŁ TO NAJLEPIEJ MASKOWNY MUNDUR W ŚWIECIE. Nieśmiało dorównali im austriaccy Myśliwcy.
kpt. Marek Szczerski
* - to dlatego oficer chroniony był zawsze z tyłu oddziału czy w środku podczas kare)
** - w przeciwieństwie do infanterii która strzelała salwami zaporowymi taki ostrzał cechowała mała skuteczność - celność
*** - flejtuch szmatka do owinięcia kuli dla lepszego jej uszczelnienia w lufie
*** - gwint
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz