Pierwsza Wojna Polska 1807

Wojna Francusko Pruska 1806-1807
Bitwa pod Heilsbiergiem miała miejsce 10 czerwca 1807 r., jedna z największych bitew napoleońskich na terenach dzisiejszej Polski. Heilsberg, aktualnie Lidzbark Warmiński, poprzez swoje położenie stał się głównym ośrodkiem dowodzenia i oporu Rosjan i Prusaków. W dniu bitwy Lidzbark był dobrze ufortyfikowany od strony południowo-zachodniej, mniej z zachodniej i północno-zachodniej, gdyż ataku spodziewano sie z tej pierwszej strony. Wojskami broniących się dowodził Levin August von Bennigsen, ze strony francuskiej oficjalnie dowodził sam Napoleon, choć w praktyce nie ingerował w poczynaniach swoich marszałków Murata, Soulta czy Lannesa.
Pole bitwy – ukształtowanie, rozmieszczenie fortyfikacji rosyjskich i francuskich


Rozmieszczenie wojsk i fortyfikacji rosyjskich przed bitwą
Dogodne ukształtowanie wokół Lidzbarka Warmińskiego skłoniło Rosjan do przygotowania tu systemu fortyfikacji. Ataku Francuzów spodziewano się z południowego zachodu, tu też teren był dogodniejszy do działań defensywnych, przez liczne wzniesienia i las. Umocnienia ciągnęły się tu od rzek Symsarny po Łynę. Znajdujący się tu pas umocnień wysoki na 100 – 120 metrów, zabezpieczał szańcami drogi wyjazdowe z Lidzbarka. Na drugim brzegu Łyny (lewym), na rozległych równinach przeciętych strumieniami postawiono najprawdopodobniej 3 reduty. 1 i 2 miały po 12 stóp wysokości i ściany grube na 10 stóp. Przy jeziorze Wielochowskim, reduta pozostała niedokończoną. Przy samej Łynie znajdował się szaniec chroniący most, a poza nim jeszcze dwa na równinie. Źródła historyczne są sprzeczne co do ilości redut i szańców, mjr. Karl-Friedrich wspomina o sześciu redutach na lewym brzegu rzeki, Petre (najbardziej prawdopodobna wersja) – wspomina o 3 redutach i 3 szańcach, na planie Hoepfnera można doliczyć się razem 7 redut i szańców. Beeningsen musiał być gotowym na przerzucenie wojsk przez rzekę, dlatego poza siedmioma mostami w mieście, w Pilniku wzniósł 3 pontonowe.

Legion Włoski pod Lidzbarkiem 1807

Bitwa pod Heilsbergiem

Początek bitwy był zachęcający, nasza artyleria strzelała celnie, spieszyliśmy się, aby załatwić sprawy przed deszczem, bo ciężkie chmury gradowe przypominały, że trzeba się zmobilizować. Dobrze powiedzieć, ale Rosjanie po rozbiciu jednego oddziału wysyłali nowy. Ułani rozbili trzy oddziały nasz 3 Batalion Infanterii1 Pułku Legionu Włoskiego rozbił 4 oddziały. A tu dalej maszerują nowiutkie oddziały, nam ręce już odmawiają posłuszeństwa ze zmęczenia, a tu pędzi ruski wojak i krzyczy „ubiwaj za rodinu „. Czego oni tak lekko przyjmują śmiertelne rany i ciągle maszerują równym krokiem, a po horyzont widać nowe oddziały. Przez godzinę nie mogliśmy ruszyć z miejsca jak by się umówili odpuścili całe lewe skrzydło gdzie stał II Pułk Xi stewa Warszawskiego i walą wprost na nas. Pomyślałem, że jak nie przejmiemy inicjatywy to nas zadepczą. Artyleria kończyła amunicję, więc nie było, co dumać, ruszyliśmy szalonym atakiem równo do przodu. Artyleria strzelała nad naszymi głowami, ułani ruszyli prawym naszym skrzydłem artyleria kryła ogniem prawe my w centrum. I stało się przełamaliśmy tę ludzka lawę pierw kolumny Rosjan zatrzymały się na moment, by chwilę później rozpocząć marsz za swoje stanowiska artyleryjskie. Wiedzieliśmy, że Lidzbark jest nasz.

Marek Szczerski

 
 
 
 

 
 
 
 

 
 
 
 

 
 
 
 

Nysa miała wpływ na Lidzbark Warmiński

Ślady Nyskie w Lidzbarku Warmińskim
Trzeci rezydujący tu biskup warmiński, Eberhard z Nysy na Śląsku, nadał w 12 sierpnia 1308 r. prawo miejskie lokacji chełmińskiej. Fakt, iż założyciel miasta pochodził ze Śląska wpłynął na wygląd miasta. Do nowo powstałego miasta napływali osadnicy Niemieccy i Polscy ze Śląska właśnie. Budowę zamku rozpoczęto w widłach Łyny i wpadającej do niej Symsarny, a miasta na przeciwległym ciasnym półkolu Łyny. Jeszce w XIV wybudowano ratusz, kościół i szpital. Pierwszy drewniany kościół wyświęcono w 1315 r. W drugiej połowie XIV w. zaczęto otaczać miasto murami z basztami i bramami. Już ok 1390 r. pomyślano o budowie wodociągu, który działał do 1904 r.

Generalskie urodziny

Generałowi urodził się wnuk, więc postanowił wysłać swego adiutanta do szpitala, aby się dowiedział czegoś więcej. Po powrocie generał pyta:
- I jak wygląda?!
Na to adiutant:
- Jest bardzo ładny... Podobny do Pana generała.
- Podać więcej szczegółów!
- Melduję, że niski, łysy i bez przerwy drze mordę.

Instrukcja ubioru w wojsku

Temat: zakładanie umundurowania.
1. Bluza moro - guzikami do przodu.
2. Spodnie moro - rozporkiem do przodu.
3. Buty sznurówkami do przodu.
4. Majtki - pierwszego dnia: obojętnie, drugiego: brązowym do tyłu...