Artyleria XVIII wieczna

Artyleria Polowa

W XVIII wieku wszystkie europejskie armie stosowały podobna taktykę na polu walki, mało tego oficerowie różnych armii kończyli te same akademie wojskowe. Więc czasami zdarzało się, że przyjaciele ze szkoły stawali przeciw sobie w czasie wojny. Największym wojownikiem tego wieku był król Prus zwany Fryderykiem Wielkim, który poza osiągnięciami gospodarczymi wprowadził nowe strategie wojenne. Zanim to jednak nastąpiło, okres tych wojen nazywano wojnami gabinetowymi. W tym czasie artyleria stopniowo zyskiwała na znaczeniu i wszechstronności, ostatecznie przekształcając się z nieomal rzemieślniczego cechu w hierarchiczną organizację wojskową. Rozpoczęto pierwsze eksperymentalne badania balistyczne spożytkowując ich wnioski w praktyce. Praktyczne umiejętności dawnych puszkarzy, pilnie strzegących swym zawodowych tajemnic, wyprzedzały teoretyczną refleksję, teraz artylerzyści nabywali odpowiednie umiejętności kształceni w utrzymywanych przez monarchów instytutach. Produkcja i utrzymanie zapasów uzbrojenia oraz amunicji artyleryjskiej wiązało się z tak wielkimi wydatkami, że zdolność do ich zorganizowania w wielkiej skali mogła, obok budowy twierdz, uchodzić za swoisty test wydolności systemu wojskowego. W toku reform przeprowadzanych w poszczególnych państwach w XVIII stuleciu dyktowany przez logistykę proces ujednolicenia sprzętu gładko lufowej artylerii polowej dobiegł właściwie końca, wyłaniając kilka charakterystycznych, najczęściej używanych typów, z których każdy reprezentowany był przez działa kilku kalibrów (w Prusach 3-, 6-, 12- i 24-funtowe armaty, z tym że 6- i 12-funtówki wciąż jeszcze w kilku podgatunkach o zróżnicowanej długości luf, ponadto 10 i 18-funtowe haubice).
We Francji i legionach artyleria polowa stosowała sprzęt według systemu Gribeauvala, a więc ustalony jeszcze w latach siedemdziesiątych XVIII wieku. Były to armaty :
- 4 funtowe ważyło ok. 290 kg z lawetą 990kg, miało kaliber 80 mm, pocisk ważył
2 kg
- 8 funtowe ważyło 584 kg, z lawetą l,3 t. Miało kaliber 100 mm, a pocisk
ważył 4 kg
- 6-calowe haubice 144 mm kaliber, sprzętu tego używano przede wszystkim w
polu. , z haubicy strzelano szrapnelami.
- 12-funtowa, najcięższa z polowych, ważyła 986 kg, a z lawetą blisko 2 t, miała
kaliber 121 mm, a pocisk ważył 6 kg.
- 24 funtowe, przeznaczone do ostrzału obleganych twierdz i powodowania wyłomów. Działa 24-funtowe były najcięższymi w systemie Gribeauvala. Działo takie ważyło wraz z lawetą 2,7 t, miało kaliber 150 mm, a sam pocisk ważył 12 kg. w latach 1813 - 1815 stosowano na dużą skalę armaty 4-funtowe. Ważyły one 289 kg, a z lawetą nieco ponad tonę. Kaliber wynosił 80 mm, a pocisk ważył 2 kg.